Haber
TÜBİTAK 1001 projesi: Dağıtık Sezim Sistemlerinde Beklenti Kuramına Dayalı Başarım Metrikleri için Optimal Karar Kuralları
16 Şubat 2023
Bölümümüz öğretim üyesi Dr. Berkan Dülek'in yürütücülüğünü yaptığı "Dağıtık Sezim Sistemlerinde Beklenti Kuramına Dayalı Başarım Metrikleri için Optimal Karar Kuralları" başlıklı proje, TÜBİTAK'ın prestijli proje programı "1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı" kapsamında 15 Şubat 2023 tarihinde başladı.
TÜBİTAK 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı'nın amacı, yeni bilgiler üretilmesi, bilimsel yorumların yapılması veya teknolojik problemlerin çözümlenmesi için bilimsel esaslara uygun olan projeler desteklemek olarak ifade ediliyor.
36 ay sürmesi hedeflenen projesi için Dr. Dülek'i ve proje ekibini kutluyor, bu değerli çalışmasında başarılar diliyoruz.
Proje özeti:
Sezim kuramı, ilgilenilen bir olayın durumunu açıklayan sonlu sayıda hipotez arasından birinin belirli bir başarım kriterine göre ölçümlere dair belirsizlikler altında seçilmesini konu alan bir araştırma alanıdır. Dağıtık sezim sistemlerinde farklı sensörlerle yapılan ölçümler nicemlenerek merkezi bir tümleştiriciye gönderilir ve ilgilenilen olayın durumu ile ilgili nihai karar, sensörlerden gönderilen nicemlenmiş ölçüm ya da sensör kararlarına bağlı olarak tümleştirme merkezinde verilir. Gerek sensör gerekse tümleştirme merkezindeki optimal karar kuralları Bayes riski, ortalama hata olasılığı veya Neyman-Pearson kriteri gibi nesnel başarım ölçütlerine göre tasarlanagelmiştir.
Ancak kitle kaynaklı çalışmalar veya insanların tercih ve puanlamalarına bakılarak tavsiyede bulunan uygulamalardan da anlaşılacağı üzere dağıtık karar sistemi olarak sınıflandırılabilecek pek çok durumda insanların öznel görüşlerinin yansıtılması, kararların ise insanların davranışsal, psikolojik ve sosyo-ekonomik algıları sonucunda oluştuğu yadsınamaz bir gerçekliktir. Beklenti kuramı, kayıp ve kazancın söz konusu olduğu riskli durumlarda insanların karar verme davranışlarını doğru bir şekilde tahmin edebilmek için ekonomi alanında geliştirilmiş önemli bir yaklaşımdır. Beklenti kuramının temelinde çerçeve etkisi olarak adlandırılan ve insanların kayıp ve kazançları bir değer fonksiyonundan, olasılıkları ise bir ağırlıklandırma fonksiyonundan geçirerek algıladıklarına dayalı matematiksel bir modelleme yer almaktadır.
Bu proje kapsamında, beklenti kuramında belirtilen modeller çerçevesinde sezim kuramında kullanılan klasik başarım kriterlerinin davranışsal (sınırlandırılmış rasyonel) olarak adlandırılabilecek versiyonları tanımlanarak insanların karar verme sürecinin parçası olduğu dağıtık sezim sistemleri için optimal yerel ve tümleştirme merkezi karar kurallarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Böylece, insanların fiziksel sensörlerle birlikte yer aldığı heterojen girdili karar sistemleri, nihai karara ait faydanın/maliyetin insanlar tarafından değerlendirildiği durumlar veya kitle kaynaklı çalışmalarda olduğu gibi tamamen insanların kararlarına dayalı olarak şekillenen uygulamalar için daha gerçekçi modeller altında optimal karar kurallarının belirlenmesi mümkün olacaktır.
Açık pozisyonlar için başvurular [email protected] e-posta adresinden alınmaktadır.
36 ay sürmesi hedeflenen projesi için Dr. Dülek'i ve proje ekibini kutluyor, bu değerli çalışmasında başarılar diliyoruz.
Proje özeti:
Sezim kuramı, ilgilenilen bir olayın durumunu açıklayan sonlu sayıda hipotez arasından birinin belirli bir başarım kriterine göre ölçümlere dair belirsizlikler altında seçilmesini konu alan bir araştırma alanıdır. Dağıtık sezim sistemlerinde farklı sensörlerle yapılan ölçümler nicemlenerek merkezi bir tümleştiriciye gönderilir ve ilgilenilen olayın durumu ile ilgili nihai karar, sensörlerden gönderilen nicemlenmiş ölçüm ya da sensör kararlarına bağlı olarak tümleştirme merkezinde verilir. Gerek sensör gerekse tümleştirme merkezindeki optimal karar kuralları Bayes riski, ortalama hata olasılığı veya Neyman-Pearson kriteri gibi nesnel başarım ölçütlerine göre tasarlanagelmiştir.
Ancak kitle kaynaklı çalışmalar veya insanların tercih ve puanlamalarına bakılarak tavsiyede bulunan uygulamalardan da anlaşılacağı üzere dağıtık karar sistemi olarak sınıflandırılabilecek pek çok durumda insanların öznel görüşlerinin yansıtılması, kararların ise insanların davranışsal, psikolojik ve sosyo-ekonomik algıları sonucunda oluştuğu yadsınamaz bir gerçekliktir. Beklenti kuramı, kayıp ve kazancın söz konusu olduğu riskli durumlarda insanların karar verme davranışlarını doğru bir şekilde tahmin edebilmek için ekonomi alanında geliştirilmiş önemli bir yaklaşımdır. Beklenti kuramının temelinde çerçeve etkisi olarak adlandırılan ve insanların kayıp ve kazançları bir değer fonksiyonundan, olasılıkları ise bir ağırlıklandırma fonksiyonundan geçirerek algıladıklarına dayalı matematiksel bir modelleme yer almaktadır.
Bu proje kapsamında, beklenti kuramında belirtilen modeller çerçevesinde sezim kuramında kullanılan klasik başarım kriterlerinin davranışsal (sınırlandırılmış rasyonel) olarak adlandırılabilecek versiyonları tanımlanarak insanların karar verme sürecinin parçası olduğu dağıtık sezim sistemleri için optimal yerel ve tümleştirme merkezi karar kurallarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Böylece, insanların fiziksel sensörlerle birlikte yer aldığı heterojen girdili karar sistemleri, nihai karara ait faydanın/maliyetin insanlar tarafından değerlendirildiği durumlar veya kitle kaynaklı çalışmalarda olduğu gibi tamamen insanların kararlarına dayalı olarak şekillenen uygulamalar için daha gerçekçi modeller altında optimal karar kurallarının belirlenmesi mümkün olacaktır.
Açık pozisyonlar için başvurular [email protected] e-posta adresinden alınmaktadır.
Diğer haberler
